بررسی و نقد فیلم Block C

بررسی و نقد فیلم Block C

Block C / بلوک C / به کارگردانی زکی دمیرکوبوز / سال ساخت 1994

داستان فیلم Block C:

فیلم Block C در مورد زنی به اسم Tülay است، زنی بی قرار و آشفته که ازدواج او به نظر آهستگی رو به فروپاشی است و خود او نمی فهمد چه بلایی سرش آمده است…

نقد فیلم Block C:

فیلم Block C شروع یک ماراتن مشاهده فیلم‎های ترکی است. خیلی جای تعجب برای خود من هم دارد که بعد این همه سال کل تجربه آشنایی من از سینمای ترک که در سایت نشان داده شده است به بررسی کارگردانی و فیلم‎های فاتح آکین و سریال برگ ‎ریزان بر می‎گردد. حتی فاتح آکین را نمی‎توانیم به طور کامل کارگردانی با کارنامه فیلم‎های ترکی معرفی کنیم. به هرحال سعی کردم جدی سینمای ترکیه را دنبال کنم و وارد سینمای زکی دمیرکوبوز شدم، خیلی هم خوشحالم چون دقیقا سینمای او چیزی است که این روزها نیاز دارم. و چه سعادتی بالاتر از این‎که این کارگردان می‎گوید تمام فیلم‎های من در مورد درد است؟ به زودی بخشی در مورد این کارگردان و دیگر کارگردان‎های مهم ترکیه در بخش یک نگاه، یک کارگردان باز می‎کنم.

طبق عقیده قدیمی من که اگر با سینمای یک کارگردان می‎خواهید اخت پیدا کنید و آن را بشناسید باید از اولین فیلم او شروع کنید، به مشاهده اولین فیلم دمیر کوبوز نشستم یعنی فیلم Block C یا بلوک C.

یکسری به دنیای روانشناسی بزنیم با عناوین مختلفی روبرو می‎شویم: بحران سی سالگی، بحران چهل سالگی، بحران میانسالی و 50 سالگی و عناوین مختلف. واقعا چه موجودی جز انسان اینقدر با آشفتگی روحی در طی زندگی خود روبرو می‎شود؟ چه موجودی بسان انسان در زندگی‎اش با لحظاتی روبرو می‎شود که هیچ کنترلی بر اعمال یا رفتار خود ندارد و نمی‎داند حتی در چه زمانی در حال زندگی است.

همین بلا سر شخصیت اول فیلم زنی به اسم Tülay آمده است. ما هیچ پیش‎زمینه‎ای در مورد آشفتگی روحی او نداریم ولی به نظر نیازی هم نیست. ما با او همراه می‎شویم. زنی که سرگردانی‎های روزانه خود را به جاده می‎سپارد و دمی را به اسکله می‎رود و شاید هم به جنگل و جاهای پرت.

او در سکانس‎های اولیه متوجه عشق‎بازی شدید مستخدم خانه‎اش با یکی از جوانان ساکن در مجموعه ساختمانی بلوک C می‎شود. او در یک دو سکانس بعد فقط از پسر جوان می‎پرسد چرا شیشه در اتاق را شکسته است. این شدت هیجان و یا خشونت برای او شاید معنایی دارد که در زندگی خودش گم است.

در یک سکانس به دوست خود می‎گوید یک کتاب ماجراجویی می‎خواند که شاید خود را در آن متصور شود و به دنبال معنا در زندگی‎اش بپردازد. او به قدری از دنیای حال و اطراف دور است که هر شخصی به دنبال سواستفاده از او است.

ما در فیلم با او همراه می‎شویم، با لحظاتی که با دوست خود درددل می‎کند، سکوت او در برابر تعرض جنسی از سوی گروهی از جوانان ولگرد که البته سرانجامی ندارد و یا سکوت در برابر قتلی که رخ داده است و خیلی موارد دیگر نشان از آشفتگی روحی دارد که در زمان حال سیر نمی‎کند.

دمیرکوبوز فیلم خود را به نحوی ساخته است که به شدت تاثیر لازم را می‎گذارد، با آن‎که شخصیت‎ها گسترش فراوانی ندارند، جنون پسرک جوان قابل درک نیست و حتی شخصیت خود Tülay را نمی‎فهمیم چه سرانجامی برایش رقم می‎خورد، آیا نیاز به عشق داشته است یا دلایل دیگر، ولی تحت تاثیر فیلم قرار می‎گیریم.

موزیک در سکانس‎هایی که باید و لازم است خودنمایی می‎کند. در چند سکانس کارگردان به تاریکی و روشنایی تاکید دارد که در فیلم بعدی او هم علت آن را متوجه می‎شویم، تاریکی و روشنایی که شخصیت‎های او در زندگی به آن دچار می‎شوند، لحظاتی که به تاریکی کشانده می‎شوند و لحظاتی که خود را به سمت نور می‎کشانند.

به طور کلی فیلم Block C یک غم‎نامه در مورد بحران روحی زنی است که شاید پیش‎زمینه آن جمع شدن تمام چیزی است که در سکانسی با برخورد با مادرش مشاهده می‎کنیم.

ولی آیا این و آن یکنواختی زندگی متاهلی‎اش که البته مدرکی دال بر آن زیاد وجود ندارد دلیل اصلی این آشفتگی است؟

کسی چه می‎داند ولی مهم است؟ آیا خود کارگردان هم نخواسته است به قلمروی زنان وارد شود و فقط گفته است ما به بحران می‎رسیم؟ هرچی است، من از این فیلم لذت بردم نه در حدی که بگم یک درام بی‎نظیر دیده‎ام ولی در حدی که بگویم تحت‎تاثیر فیلم و شیوه کارگردانی قرار گرفته‎ام.

منتظر معرفی فیلم‎های بعدی این کارگردان و دیگر کارگردانان ترکیه هم باشید چون شروع مسیری لذت‎بخش تازه شروع شده است که با روحیه این روزهای من شدید هماهنگی دارد. درام‎هایی کوبنده، گیرا، پر از آشفتگی، شخصیت‎پردازی و چه بسا آهنگ‎سازی که نواهای دل‎سوز ترکی در آن خودنمایی می‎کنند.

امتیاز من به فیلم Block C هفت از ده است.

حواشی فیلم Block C:

• فیلم یکی از برندگان جشنواره بین المللی فیلم استانبول در سال 1994 بود.

مطالب مرتبط

بررسی و نقد فیلم Innocence بررسی و نقد فیلم Les Biches بررسی فیلم Abel بررسی فیلم Filantropica