بررسی و نقد فیلم Black Swan

بررسی و نقد فیلم Black Swan

Black Swan / 2012 / دارن آرنوفسکی / قوی سیاه

خوب به دنبال معرفی دارن آرنوفسکی و زندگینامه او، با توجه به اینکه من از او فیلم زیاد دیدم ولی همگی مربوط به قدیم می شود، آخرین تجربه ای که از برخورد با سینمای او دارم را فعلا برای استارت کارنامه او در نظر میگیرم بعد از داستان می توانید نقد فیلم Black Swan را ادامه مطلب بخوانید.

داستان : نینا دختر جوانی ست که یک رقاص باله است، آرزوی او پذیرفتن نقش ملکه در نمایشنامه مشهور قوی سیاه است، ولی به گفته مربی اش او آن هسته وجودی لازم را برای این نقش تیره ندارد و…..

فیلم های دارن آرنوفسکی آکنده از مسائل پیچیده ولی روشن انسانی و شخصیتی هستند، شخصیت های فیلم های او همه در بین روحی تیره و یا سردرگمی های شخصی اسیر شده اند و به دنبال رهایی یافتن از آن ها هستند. فیلم Black Swan یا قوی سیاه یک شاهکار سینمایی از بعد شخصیت پردازی محسوب می شود. داستانی ست که به درون انسان بر میگردد، تضادی که در هر انسان وجود دارد و مرزی که هرروز ممکن است نازک تر و نازک تر شود به آن حد که یکی از مسائل مهم فیلسوفی جهان یعنی هویت شخصی را تحت شعاع قرار دارد، آرنوفسکی نظیر همان تزی که در دانشگاه دیده است یعنی انسان شناسی اجتماعی شخصیتی به اسم نینا را در فیلم بر پا می سازد که با بازی فوق هنرمندانه ناتالی پورتمن همراه است که به شخصه به عنوان یکی از طرفداران او فکر میکنم تا سالیان سال در پرتوی این بازی محکم خود باقی بماند و این فیلم تمامی انتخاب های او در آینده و نقطه نظر منتقدین و طرفدارانش را تخت شعاع خود قرار دهد.

در فیلم Black Swan نینا دختری ست فوق العاده شکننده، تحت تعلیم مادری بزرگ شده است که علاوه بر اینکه سخت گیرانه است نمی خواهد دخترش هم نظیر خودش یک  " بازنده " باشد و نینا در فیلم مسیری را طی می کند که طی یک متافور در سکانس آخر به نوعی " زنانگی " و " کامل شدن " می رسد ولی آیا هدف فیلم همین بود ؟ آیا این کشمکش های درونی به خاطر این بود که در انسان بالغ لایه های زشت و زیبا با هم به مبارزه می پردازند ؟

نینا علیرغم تلاشی که میکند آن " وجودیت " لازم را ندارد، ضعف هایی که به نینا یادآوری می شود در طول فیلم و نگاه های او باعث میشود که ضمیر ناخودآگاه او شخصیتی را بروز دهد که ابتدا به صورت سایه ها یا تصاویر آینه ای از خود نینا بروز میکند، ولی به مرور قدرت پیدا میکند طوری که نینا را به مرزی می برد که نه روی اعمال خود کنترل دارد و نه از آن ها چیزی به یاد دارد انگار جای ضمیرهای هشیار و ناخودآگاه او عوض می شود.

شاهکار فیلم به سکانس نهایی و اجرای فوق العاده نینا در نقش قوی سیاه بر میگردد ولی قبل از آن آرنوفسکی با چالش هایی که به وجود می آورد، با بازی کردن با ذهن بیننده و ساخت توهم های نینا و یا خود بیننده، فیلم را از یک روند معمولی خارج می سازد و به یک اثر فوق العاده هوشمندانه و تریلر روانشناسانه سوق می دهد.

پایان کار نینا پایان شخصیت ضعیف اوست که در اینجا شخصیت شکننده او همان قوی سفیدی بود که اسیر تیرگی شد.

شاید متافورهای آرنوفسکی در فیلم کم نباشد ولی همگی آنها روشن است، انسانی آن کسی نیست که از چیزی تاثر نپذیرد و پدیدار شدن آن سیاهی درونی و چه بسا از بین رفتن مرزهای درونی می تواند برابر با سرنوشتی همچون نیننا برای هر فرد باشد که در آن نبردها و تضادهای درونی به نفع آنکه قوی تر است رخ می دهد.

حواشی فیلم Black Swan :

• نامزد 5 اسکار و برنده جوایز بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین فیلم سال. از 5 زن دیگری که نامزد این جایزه بودند اجرای 2 نفر آن ها را دیدم که هر دو به نسبت پورتمن ضعیف تر بودند.
• بودجه 13 میلیون دلار ولی فروش نزدیک به 330 میلیون دلار آمریکا که از موفق بودن عظیم فیلم خبر میدهد.
• آرنوفسکی ابتدا زمانی که خواهرش شروع به رقص باله کرد به باله علاقه مند شد.
• کارگردان دو فیلم " مستاجر" و " نفرت " رومن پولانسکی را به عنوان فیلم هایی که در ساخت این فیلم به او الهام داده اند یاد می کند.
• اولین صحبت ها سر این فیلم بعد از فیلم " مرثیه ای برای یک رویا " بین آرنوفسکی و پورتمن صورت گرفت آن هم زمانی که فیلمنامه ای هنوز نبود و فیلم 10 سال بعد ساخته شد !
• ناتالی پورتمن در کودکی یک رقاص باله بوده است و یک سال شدید برای این فیلم تمرین کرده بود گرچه هنوز خیلی ها باور ندارند که او خودش سکانس ها را کامل اجرا کرده باشد، ادعایی که بارها از سوی خود کارگردان و پورتمن رد شده است !
• پورتمن برای این فیلم 10 کیلو وزن کم کرد !
• پورتمن با همسر آینده اش یعنی Benjamin Millepied سر این فیلم آشنا می شود.
• پورتمن قبل از اینکه یک فیلم نامه رسمی اصلا باشد تمرین را شروع کرده بود ! او اعتقاد داشت که فیلم حتما ساخته می شود!
• کارگردان ابتدا انتظار بودجه ای برابر با 28 – 30 میلیون دلار داشته است ! بودجه ای فقط 13 میلیون دلار شد و آنقدر کم بوده است که در یکی از سکانس ها که دنده پورتمن می شکند تیم پزشکی برای کمک او وجود ندارد !
• نقش مادر نینا را قرار بوده است مریل استریپ داشته باشد !

مطالب مرتبط

بررسی و نقد فیلم Black Angel بررسی و نقد فیلم Tears of the Black Tiger بررسی و نقد فیلم Blue Valentine بررسی و نقد فیلم Gone Girl